Definicja ceny
W art. 3 ust. 1 pkt 1 Ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r., poz. 385) ustawodawca definiuje cenę jako wartość wyrażoną w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę. W cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym.
Stanowisko SOKiK
Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w wyroku z 19 maja 2005 r. (sygn. akt: XVII Ama 11/2004, publ.: Dz.U. UOKiK z 2005 r., nr 2, poz. 29) wyraził następujący pogląd:
„Informacja o cenie towaru w wysokości (wartości) nie uwzględniającej podatku jest informacją nierzetelną, nieprawdziwą i niepełną, bo to na przedsiębiorcy leży obowiązek oznaczania cen towaru zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, zaś konsument ma prawo znać cenę towaru, a nie obliczać ją sam, bez względu na to czy przy cenie towaru umieszczono ogólnikową informację - cena netto, cena + VAT itp.
Oznaczanie cen towaru w wysokości netto jest sprzeczne z ustawą o cenach i wywołuje mylne wrażenie u konsumenta, iż jest ona niższa niż w rzeczywistości, sugerując, iż można nabyć towar w cenie konkurencyjnej w stosunku do innych podobnych oferowanych na rynku”.
Usługa z VAT
Cennik usług może naruszać zbiorowe również interesy konsumentów. Decyzją Nr RŁO 35/2011 z dnia 4 listopada 2011 r. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zakwestionował postanowienie zawarte w umowie o honorarium Kancelarii Prawnej XXX jako naruszające zbiorowe interesy konsumentów. Polegało ono na nie podaniu ceny usługi prawnej z podatkiem VAT. „Zgodnie z ustaleniami dokonanymi w toku niniejszego postępowania, stosowane przez Kancelarię wzorce umowy (...) zawierają postanowienia, określające wysokość wynagrodzenia za wykonanie zlecenia poprzez podanie wyłącznie wartości netto należnej kwoty (wyrażonej wartościowo w złotych lub jako procentowa prowizja od uzyskanego odszkodowania), przy czym wskazano odrębnie obowiązek również uiszczenia kwoty odpowiadającej podatkowi od towarów i usług (VAT), jednak bez określenia stawki ani wysokości tego podatku”.
W Rejestrze UOKiK znajdują się klauzule niedozwolone dotyczące ceny bez zawartego w niej podatku od towarów i usług.
Przykład:
Numer wpisu: 1662, data wpisu: 21 września 2009 r., branża: nieruchomości
"Zamawiający za wykonanie czynności objętych niniejszą umową zobowiązuje się zapłacić wynagrodzenie w wysokości 3% (słownie: trzech procent) + 22% VAT ostatecznej ceny nieruchomości." (wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie - Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 17 czerwca 2009 r., sygn. akt: akt XVII AmC 324/08).
W uzasadnieniu wyroku czytamy: „Cena za usługę pośrednictwa wyrażona w wielu składnikach określonych procentowo jest ceną ustaloną z naruszeniem obowiązujących przepisów, nie jest jednoznaczna, wymaga podjęcia przez konsumentów dodatkowych czynności do jej ustalenia, jest niekorzystnie ukształtowana dla konsumenta, nie zachowana również została równowaga stron”.
Więcej klauzul niedozwolonych:
Klauzule niedozwolone: ustalenie ceny towaru lub usługi
Podstawa prawna:
- art. 3 ust. 1 pkt 1 Ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r., poz. 385)