Prawo wytoczenia powództwa o naprawienie szkody wyrządzonej spółce przysługuje w pierwszej kolejności jej samej - uchwały wspólników, poza innymi sprawami wymienionymi w niniejszym dziale lub umowie spółki, wymaga postanowienie dotyczące roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej przy zawiązaniu spółki lub sprawowania zarządu albo nadzoru (art. 228 pkt 2 KSH). Ustawodawca przyznaje jednocześnie, w sytuacjach określonych w art. 292 i 293 KSH, tożsame uprawnienie wspólnikowi i to bez względu na liczbę posiadanych udziałów. Działa on we własnym imieniu, ale na korzyść spółki. Możliwość dochodzenia roszczenia powstaje po upływie roku od dnia ujawnienia czynu wyrządzającego szkodę spółce. Oznacza to, że bez znaczenia dla biegu terminu pozostaje fakt, czy szkoda już istniała, a także czy znana była osoba sprawcy.
Niewytoczenie powództwa przez spółkę
Przesłanki niewytoczenia powództwa przez spółkę nie należy interpretować wyłącznie dosłownie. Z bezczynnością uzasadniającą wytoczenie powództwa o naprawienie wyrządzonej spółce szkody przez wspólnika mamy również do czynienia, gdy spółka wytoczyła co prawda powództwo, ale, na przykład, o odszkodowanie o zaniżonej wartości lub inne, nie dochodzące zaspokojenia szkody w całości. W takiej sytuacji wytoczeniu powództwa przez wspólnika nie stoi nawet na przeszkodzie ewentualne wcześniejsze głosowanie przeciwko uchwale dotyczącej dochodzenia roszczeń o naprawienie szkody przez spółkę, wymaganej zgodnie z art. 228 pkt 2 KSH.
Treść żądania pozwu
Wnosząc powództwo o naprawienie szkody wyrządzonej spółce, wspólnik w istocie domaga się odszkodowania na jej rzecz, co powinno zawrzeć się w żądaniu. Co ważne, zgodnie z art. 296 KSH, w przypadku wytoczenia takiego powództwa osoby obowiązane do naprawienia szkody nie mogą powoływać się na uchwałę wspólników udzielającą im absolutorium ani na dokonane przez spółkę zrzeczenie się roszczeń o odszkodowanie. Oznacza to, że udzielone wcześniej absolutorium z wykonania obowiązków przez członka organu spółki, nie stoi na przeszkodzie pozwaniu go o odszkodowanie za wyrządzenie spółce szkody, podobnie zresztą jak wcześniejsze zrzeczenie się takiego uprawnienia przez spółkę.
Kaucja na zabezpieczenie szkody grożącej pozwanemu
Każdy wspólnik zamierzający wnieść powództwo o naprawienie szkody wyrządzonej spółce musi mieć na uwadze, że na żądanie pozwanego zgłoszone przy pierwszej czynności procesowej, sąd może nakazać mu złożenie kaucji na zabezpieczenie szkody grożącej pozwanemu, w wysokości i rodzaju według swojego uznania. Co więcej, na takie postanowienie nie służy zażalenie, a niezłożenie kaucji w wyznaczonym przez sąd terminie powoduje odrzucenie pozwu (art. 295 § 2 KSH w zw. z art. 394 KPC). Dodatkowo trzeba mieć również na uwadze, że jeżeli powództwo okaże się nieuzasadnione, a powód, wnosząc je, działał w złej wierze lub dopuścił się rażącego niedbalstwa, obowiązany będzie naprawić szkodę wyrządzoną pozwanemu (art. 295 § 4 KSH).
Sąd właściwy do rozpoznania powództwa
Powództwo o naprawienie szkody
wyrządzonej spółce należy do spraw z zakresu stosunku spółki. W związku z tym,
władny do jego rozpoznania będzie sąd gospodarczy właściwy ze względu na
siedzibę spółki. To, czy
sprawę rozpatrzy sąd rejonowy czy okręgowy, zależy natomiast od wartości
przedmiotu sporu. Jeżeli nie przekroczy ona 100 000 zł, właściwy będzie
sąd rejonowy, w pozostałych przypadkach sprawę rozpozna sąd okręgowy (art. 4793
§ 2 pkt 1 KPC).
Polecamy również :
Prowadzenie spółki z o..- wzory dokumentów
Zakładanie spółki z o.o. - wzory dokumentów
Pozycja prawna wspólnika w spółce z o.o.
Likwidacja spółki z o.o. - wzory dokumentów
