W jaki sposób sporządza
się testament ustny
Testament ustny sporządza się w ten sposób, że spadkodawca oświadcza ostatnią wolę w obecności co najmniej trzech świadków. Taka forma testamentu jest dopuszczalna wtedy, gdy:
1) istnieje
obawa rychłej śmierci testatora, albo
2) istnieją
szczególne okoliczności, gdzie sporządzenie testamentu zwykłego(własnoręcznego, notarialnego,
allograficznego) jest niemożliwe lub bardzo utrudnione.
Chodzi tu o okoliczności niecodzienne, które odbiegają od normalnego stanu rzeczy np. powódź, wypadek komunikacyjny, epidemia.
Ważne!
Przyjmuje się, że ostatnia wola spadkodawcy nie musi być wyrażona za pomocą słów. Może być również przekazana przy użyciu gestów i znaków zrozumiałych dla świadków.
Stwierdzenie treści testamentu ustnego
Dla zachowania skuteczności testamentu jego treść musi być stwierdzona. Testament, który nie jest stwierdzony pozostaje nieważny (dziedziczenie ustawowe). Prawodawca przewidział dwie możliwości stwierdzenia testamentu ustnego.
W świetle art. 952 par. 2 K.c. treść testamentu ustnego może być stwierdzona w ten sposób, że jeden ze świadków lub osoba trzecia spisze oświadczenie woli spadkodawcy przed upływem roku od jego złożenia.
Oświadczenie niniejsze powinno zawierać:
1) tytuł
pisma: Testament;
2) oznaczenie
spadkodawcy: jego imię nazwisko, datę urodzenia, miejsce zamieszkania;
3) treść
opisowo stwierdzającą oświadczenie woli;
4) miejsce
i datę złożenia oświadczenia testatora;
5) miejsce
i datę sporządzenia pisma;
6) imiona, nazwiska świadków i adresy świadków;
7) podpis
spadkodawcy i podpisy co najmniej dwóch (z trzech) świadków.
Jeżeli treść testamentu ustnego nie została w powyższy sposób stwierdzona, wówczas w ciągu sześciu miesięcy od dnia otwarcia spadku świadkowie mogą złożyć przed sądem zgodnie zeznania odnośnie jego treści. W sytuacji, gdy przesłuchanie jednego ze świadków napotyka trudności albo nie jest możliwe wtedy, sąd może poprzestać na zgodnych zeznaniach dwóch świadków (art. 952 par. 3 K.c.).
Unormowanie w Kodeksie postępowania cywilnego
Stwierdzenie nie spisanej treści testamentu ustnego w drodze przesłuchania świadków unormowane zostało w art. 661 i 662 Kodeksu postępowania cywilnego. Z przepisów tych wynika, że kto dowie się o śmierci spadkodawcy oraz o tym, że treść testamentu ustnego nie została spisana, ma obowiązek niezwłocznie zawiadomić o tym sąd spadku. Podaje wtedy imiona, nazwiska oraz adresy świadków testamentu, jeżeli okoliczności te są mu znane. Świadków, którzy nie stwierdzili treści testamentu na piśmie, sąd wzywa wtedy do złożenia na wyznaczonym posiedzeniu sądowym zeznań w tej sprawie.
Ważne!
Na podstawie art.955 zdanie 1 K.c. każdy testament szczególny traci moc z upływem sześciu miesięcy od ustania okoliczności, które uzasadniały niezachowanie formy testamentu zwykłego, chyba że spadkodawca zmarł przed upływem tego terminu.
Podstawa prawna:
- art. 952 K.c.;
- art. 955 zd. 1 K.c.;
- art. 661 - 662 K.p.c.
Stan prawny na 3 września 2011 roku
