Wzory pism alimentacyjnych
W pozwie rozwodowym jedno z małżonków może dochodzić przyznania mu przez sąd alimentów, jeżeli udowodni, że znajduje się w trudnej sytuacji życiowej. Konieczne wtedy jest dołączenie zaświadczenia o wysokości zarobków oraz zestawienia opłat w miesiącu (np. czynsz za mieszkanie, opłata za dostawę energii elektrycznej, opłata za dostawę gazu ziemnego).
Zobaczmy przepisy
Obowiązek alimentacyjny rozwiedzionych małżonków uregulowany został w art. 60 par. 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (KRO) Ustawodawca podaje w nim: „Małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego”.
Na podstawie tego przepisu alimentów może żądać:
1) małżonek, który nie jest winny za rozkład pożycia małżeńskiego;
2) jedno z rozwiedzionych małżonków, jeżeli rozwód nastąpił bez orzekania o winie;
3) jedno z rozwiedzionych małżonków, jeżeli sąd orzekł rozwód z winy obojga małżonków.
Małżonek uznany przez sąd za wyłącznie winnego rozkładu pożycia małżeńskiego nie może domagać się alimentów od małżonka niewinnego.
Zobacz:
Pozew o alimenty dla byłej żony - wzór z uzasadnieniem i objaśnieniem
Pojęcie niedostatku
Z żądaniem wystąpienia o alimenty od drugiego małżonka można wtedy, gdy jedno z małżonków znajduje się w niedostatku. Stan niedostatku ma miejsce w przypadku, gdy uprawniony do alimentów małżonek nie ma żadnego majątku oraz możliwości podjęcia zatrudnienia (wiek, brak pracy, choroba).
Przyczyną niedostatku może być również niemożność podjęcia pracy zarobkowej z powodu wychowywania dzieci a także braku wykształcenia. Małżonek uprawniony do alimentów powinien w składanym pozwie wykazać i udokumentować, że z powodu rozwodu pogorszyła się jego sytuacja materialna.
Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 7 września 2000 r., I CKN 872/00 rozwiedziony małżonek znajduje się w niedostatku wtedy, gdy własnymi siłami nie jest w stanie zaspokoić swoich usprawiedliwionych potrzeb w całości lub w części, a usprawiedliwione potrzeby to takie, których zaspokojenie zapewni uprawnionemu normalne warunki bytowania, odpowiednie do jego stanu zdrowia i wieku.
Wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego
Wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego pomiędzy rozwiedzionymi małżonkami następuje po zawarciu przez małżonka, uprawnionego do otrzymywania alimentów, nowego związku małżeńskiego. Jeżeli rozwód przeprowadzono bez orzekania o winie wówczas obowiązek alimentacyjny wygasa po upływie 5 lat od orzeczenia rozwodu. W drodze wyjątku, sąd na żądanie uprawionego do alimentów może przedłużyć ten termin (art. 60 par. 3 KRO). Strona może dochodzić przedłużenia obowiązku alimentacyjnego tylko w drodze wniesionego powództwa (Uchwała SN z dnia 28 lutego 1970 r, III CZP 109/69).
W przypadku rozwodu orzeczonego z winy obojga małżonków ich wzajemny obowiązek alimentacyjny jest bezterminowy. Co istotne, w przypadku zmiany sytuacji finansowej jednego albo obojga byłych małżonków sąd może obniżyć zasądzone alimenty albo zwolnić stronę z obowiązku ich płacenia.
W dużo lepszej sytuacji jest małżonek niewinny, który występuje o alimenty małżonka wyłącznie winnego rozkładu pożycia małżeńskiego. Wtedy nie musi znajdować się w niedostatku. Wystarczy wykazać, że w wyniku rozwodu pogorszyła się jego sytuacja materialna.
Stanowisko Sądu Najwyższego
1. Wyrok SN z 10 maja 1966 r., III CR 65/66 : "Małżonek niewinny, który pozostaje w niedostatku, może domagać się alimentów od małżonka uznanego w procesie rozwodowym za wyłącznie winnego rozkładu pożycia. W takim wypadku małżonek niewinny nie ma potrzeby wykazywać, że rozwód pogorszył jego sytuację materialną".
2. Wyrok SN z 7 stycznia 1969 r., II CR 528/68 : "2. Dla oceny, czy warunek przewidziany w art. 60 § 2 k.r.o. został spełniony, nie są istotne ewentualne zmiany, jakie nastąpiły w położeniu materialnym małżonka niewinnego w czasie między faktycznym rozejściem się małżonków a orzeczeniem rozwodu, natomiast istotne jest porównanie każdorazowej sytuacji materialnej małżonka niewinnego z tym położeniem, jakie istniałoby, gdyby rozwód nie został w ogóle orzeczony i gdyby małżonkowie kontynuowali pożycie."
Podstawa prawna:
- art. 60 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego
Stan prawny na 6 stycznia 2012 roku