W jakich sytuacjach ?
W świetle artykułu 32 ust. 1 pkt 1 Ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - Dz.U. z 2010 r. nr 77, poz. 512 (dalej: ustawa zasiłkowa) zasiłek opiekuńczy nad zdrowym dzieckiem do ukończenia 8 lat przysługuje wtedy, gdy:
a) następuje nieprzewidziane zamknięcie żłobka, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza;
b) ma miejsce poród lub choroba małżonka ubezpieczonego, stale opiekującego się dzieckiem;
c) małżonek ubezpieczonego, stale opiekującego się dzieckiem przebywa w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej.
Zasiłek tylko dla jednego z rodziców dziecka
Na podstawie art. 32 ust. 3 ustawy zasiłkowej prawo do zasiłku opiekuńczego przysługuje na:
1) dziecko własne ubezpieczonego;
2) dziecko małżonka ubezpieczonego;
3) dziecko przysposobione;
4) dziecko przyjęte na wychowanie i utrzymanie
Co istotne, jeśli oboje rodzice są ubezpieczeni, wówczas zasiłek opiekuńczy może otrzymać tylko ten rodzic, który wystąpi z wnioskiem do jego uzyskania (druk ZUS Z -15) . Zasiłek opiekuńczy na dziecko zdrowe mieści się w rocznym limicie 60 dni jako zasiłek opiekuńczy na opiekę nad dziećmi i innymi członkami rodziny (art. 33 ust. 2 ustawy zasiłkowej). W przypadku niewykorzystania go w danym roku kalendarzowym nie przechodzi na rok następny.
Ważne!
Uzasadnienie konieczności sprawowania przez ubezpieczonego osobistej opieki nad dzieckiem zdrowym ma miejsce w przypadku, gdy nie ma innych członków rodziny, którzy pozostają z nim we wspólnym gospodarstwie domowym i mogą zapewnić opiekę zdrowemu dziecku w przypadkach podanych w art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej. O tym, że, jest lub nie ma domownika mogącego zapewnić opiekę dziecku w danym okresie ubezpieczony podaje we wniosku do uzyskania zasiłku opiekuńczego. Powyższe nie odnosi się do dziecka w wieku do 2 lat (art. 34 ustawy zasiłkowej).
Jakie dokumenty są potrzebne do wypłaty zasiłku opiekuńczego w przypadku, gdy opieka jest sprawowana nad zdrowym dzieckiem do lat 8 ?
Zgodnie z par. 20 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 27 lipca 1999 r. w sprawie określenia dowodów stanowiących podstawę przyznania i wypłaty zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 1999 r. nr 65, poz. 742) dowodami do przyznania i wypłaty zasiłku opiekuńczego z powodu konieczności sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem w wieku do lat 8 jest:
1) oświadczenie ubezpieczonego - w razie nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza,
2) decyzja właściwego inspektora sanitarnego, wydana na podstawie odrębnych przepisów - w przypadku izolacji dziecka z powodu podejrzenia o nosicielstwo zarazków choroby zakaźnej,
3) zaświadczenie wystawione przez lekarza, lekarza stomatologa, starszego felczera lub felczera, upoważnionego do wystawiania zaświadczeń lekarskich na podstawie przepisów o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, na zwykłym druku - w przypadku:
a) porodu lub choroby małżonka ubezpieczonego, stale opiekującego się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi sprawowanie opieki,
b) pobytu małżonka, stale opiekującego się dzieckiem, w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej.
Zobaczmy przykłady
1. Z powodu usuwania skutków powodzi została zamknięta szkoła, do której uczęszcza siedmioletnia córka pracownicy. O jej zamknięciu rodzice zostali poinformowani dwa dni wcześniej. Lekcje zostały odwołane na okres 3 dni. W tej sytuacji pracownicy przysługuje zasiłek opiekuńczy na córkę z powodu nieprzewidzianego zamknięcia szkoły pod warunkiem, że nie ma innych osób wspólnie z nią mieszkających, którzy w tym czasie mogliby zapewnić dziecku opiekę. W omawianym przypadku do wniosku o wypłatę zasiłku opiekuńczego na dziecko do 8 lat pracownica powinna dołączyć oświadczenie o konieczności sprawowania osobistej opieki z powodu nieprzewidzianego zamknięcia szkoły. W niniejszym oświadczeniu powinna podać okres, na jaki szkoła została zamknięta, oraz termin, w którym została o tym powiadomiona. Niniejsze oświadczenie może potwierdzić u dyrektora szkoły.
2. Pracownik jest ojcem 18 miesięcznego dziecka. Żona pracownika przebywa aktualnie w szpitalu. Za okres pobytu jego żony w szpitalu pracownikowi przysługuje zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do wypełnionego wniosku o zasiłek opiekuńczy ZUS Z-15 pracownik powinien dołączyć zaświadczenie o okresie pobytu żony w szpitalu.
Podstawa prawna:
- art. 32-35 Ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2010 r. nr 77, poz. 512); - par. 20 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 27 lipca 1999 r. w sprawie określenia dowodów stanowiących podstawę przyznania i wypłaty zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 1999 r. nr 65, poz. 742) Stan prawny na 20 grudnia 2010 roku