Celem ustawy z dnia 18 marca 2016 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy jest doprecyzowanie procedury umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej i zabezpieczenie w ten sposób właściwego kierunku dokonywanej przez sądy wykładni istniejących norm prawnych.
Realizując ww. cel, ustawa wprowadza dwie zmiany.
Pierwsza z nich polega na wyraźnym wskazaniu, iż umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej może nastąpić jedynie wówczas, gdy uprzednio stosowane inne środki przewidziane w art. 109 § 2 pkt 1–4 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz formy pomocy rodzicom dziecka, o których mowa w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, nie doprowadziły do usunięcia stanu zagrożenia dobra dziecka, chyba że konieczność niezwłocznego zapewnienia dziecku pieczy zastępczej wynika z poważnego zagrożenia dobra dziecka, w szczególności zagrożenia jego życia lub zdrowia (art. 1123 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).
Środki wskazane w ww. przepisie to zarządzenia sądu opiekuńczego dotyczące:
1) zobowiązania rodziców oraz małoletniego do określonego postępowania, w szczególności do pracy z asystentem rodziny, realizowania innych form pracy z rodziną, skierowania małoletniego do placówki wsparcia dziennego lub skierowania rodziców do placówki albo specjalisty zajmujących się terapią rodzinną, poradnictwem lub świadczących rodzinie inną stosowną pomoc z jednoczesnym wskazaniem sposobu kontroli wykonania wydanych zarządzeń;
2) określenia, jakie czynności nie mogą być przez rodziców dokonywane bez zezwolenia sądu, albo poddania rodziców innym ograniczeniom, jakim podlega opiekun;
3) poddania wykonywania władzy rodzicielskiej stałemu nadzorowi kuratora sądowego;
4) skierowania małoletniego do organizacji lub instytucji powołanej do przygotowania zawodowego albo do innej placówki sprawującej częściową pieczę nad dziećmi.
Z kolei wśród form pomocy rodzicom dziecka, o których mowa w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, znajduje się wsparcie udzielane przez instytucje i podmioty działające na rzecz dziecka i rodziny, w szczególności asystenta rodziny, jak również placówki wsparcia dziennego i rodziny wspierające.
Druga ze zmian natomiast polega na wprowadzeniu ustawowego zakazu umieszczania dziecka w pieczy zastępczej, wbrew woli rodziców, wyłącznie z powodu ubóstwa (art. 1123 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).
Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 od dnia jej ogłoszenia.
Żródło: Kancelaria Prezydenta RP - www.prezydent.pl