W kwestii przesłuchania stron w sprawie rozwodowej nie stosuje się przepisów szczególnych. Przesłuchanie stron uregulowane zostało w art. 303 - 304 Kodeksu postępowania cywilnego ( dalej: K.p.c.).
W świetle art. 303 K.p.c. sąd przesłucha najpierw strony bez odbierania przyrzeczenia. Jeżeli przesłuchanie to nie wyświetli dostatecznie faktów, sąd może przesłuchać według swego wyboru jedną ze stron ponownie, po uprzednim odebraniu od niej przyrzeczenia. Przesłuchanie jednej ze stron co do pewnego faktu z odebraniem od niej przyrzeczenia nie wyłącza takiego przesłuchania drugiej strony co do innego faktu.
Na podstawie art. 304 K.p.c. przed przystąpieniem do przesłuchania sąd uprzedza strony, że obowiązane są zeznawać prawdę i że stosownie do okoliczności mogą być przesłuchane ponownie po odebraniu od nich przyrzeczenia. Przed odebraniem przyrzeczenia sąd uprzedza stronę o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych zeznań.
Przed przystąpieniem do przesłuchania sąd uprzedza strony, tj powoda i pozwanego, o tym, że są obowiązane mówić sądowi prawdę oraz, że mogą zostać przesłuchane ponownie po odebraniu przyrzeczenia. Przesłuchanie stron przeprowadzane jest poprzez zadawanie pytań i protokołowanie odpowiedzi. Przesłuchanie stron w sprawie o rozwód przeprowadzane jest na okoliczność trwałego i zupełnego rozkładu małżeństwa stron.
Zobacz:
Uzasadnienie pozwu o rozwód
Jaka jest podstawowa przesłanka rozwodu ?
Cel przesłuchania stron
Zgodnie z art. 212 par. 1 K.p.c. sąd na rozprawie przez zadawanie pytań stronom dąży do tego , aby przytoczyły one lub uzupełniły twierdzenia lub dowody na ich poparcie zawarte w pozwie rozwodowym. Powinny równiez udzielić wyjaśnień koniecznych dla zgodnego z prawdą ustalenia podstawy faktycznej dochodzonych przez nie praw lub roszczeń. W ten sposób sąd dąży równiez do wyjaśnienia istotnych spornych okoliczności sprawy.
Stosowne pouczenia
Sąd powinien udzielać stronom występujących w sprawie samodzielnie niezbędnych pouczeń w istotnych dla nich sprawach np. kwestii alimentów po rozwodzie, alimentów na rzecz niepełnoletniego dziecka, podziału majatku.
Potwierdza to jedna z wytycznych zawartych w Uchwale Pełnego Składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 9 czerwca 1976 r.,(III CZP 46/75): Czytamy w niej: " (...) W sprawach, w których małżonkowie zgodnie wnoszą o orzeczenie rozwodu bez orzekania o winie, sądy nie powinny również zapominać o interesach samych małżonków, a w szczególności powinny pouczać ich o skutkach prawnych takiego orzeczenia przewidzianych w art. 60 § 3 zd. drugie k.r.o. w postaci wygaśnięcia wzajemnego obowiązku alimentacyjnego z upływem, od orzeczenia rozwodu. Jak wykazują późniejsze procesy o alimenty, małżonkowie często z tych konsekwencji prawnych nie zdają sobie sprawy, a w protokołach spraw o rozwód brak wzmianki, aby zostali odpowiednio pouczeni" .
Ważne!
W Orzeczeniu z dnia 17 maja 1956 r., 1 CR 759/55 Sąd Najwyższy wyraził następujacy pogląd:"W razie przeprowadzenia po przesłuchaniu stron dalszych dowodów należy w zasadzie powtórzyć przesłuchanie stron. Jest to obowiązkowe w sprawie o rozwód, gdy jedna ze stron w takim stanie rzeczy zażądała powtórzenia dowodu z przesłuchania stron".
Podstawa prawna:
- art. 212 , art. 303 - 304, art. 432 Kodeksu postępowania cywilnego
Stan prawny na 7 lipca 2012 roku