Księgi wieczyste
Elektroniczne Księgi Wieczyste (https://ekw.ms.gov.pl/eukw/menu.do) to portal stworzony na polecenie Ministerstwa Sprawiedliwości. Publiczny system dostępowy uruchomiono 16 czerwca 2010 roku na stronach MinisterstwaSprawiedliwości. Baza ta pozwala na przeglądanie ksiąg wieczystych oraz składanie wniosków o wydanie odpisów i wyciągów z ksiąg. Należy zaznaczyć, że bezpłatne jest jedynie przeglądanie treści ksiąg wieczystych, do czego wymagane jest tylko posiadanie numeru interesującej nas księgi wieczystej. Warto pamiętać, że wydruki wykonane z bezpłatnej bazy nie posiadają waloru dokumentu. Jeśli chcemy uzyskać odpis lub wyciąg mający taki charakter, np. w celach dowodowych w postępowaniu sądowym, możemy również je uzyskać na tym portalu, jednak usługa ta jest płatna. Wnioskowany dokument, którego dotyczył wniosek, może zostać udostępniony elektronicznie do samodzielnego wydruku lub przesłany nam listownie. Portal pozwala również na weryfikowanie posiadanych wydruków.
Krajowy Rejestr Sądowy
Portal E-MS (https://ems.ms.gov.pl/) obejmuje trzy bazy. Pierwszą z nich jest Krajowy Rejestr Sądowy – w jej ramach od 28 czerwca 2012 roku działa wyszukiwarka podmiotów zarejestrowanych w KRS, dzięki której można bezpłatnie pobrać elektroniczny dokument Centralnej Informacji KRS odpowiadający aktualnemu odpisowi z rejestrów przedsiębiorców i stowarzyszeń. Dzięki nowej usłudze nie jest już konieczne odwiedzanie sądu rejestrowego ani uiszczanie osobnych opłat za wydanie odpisu aktualnego z Krajowego Rejestru Sądowego, gdyż pobrane samodzielnie wydruki komputerowe aktualnych informacji o podmiotach wpisanych do rejestru mają moc zrównaną z mocą dokumentów wydawanych przez Centralną Informację pod warunkiem, że posiadają cechy umożliwiające ich weryfikację z danymi zawartymi w rejestrze. W związku z nowelizacjami Kodeksu spółek handlowych na portalu możliwe jest również zarejestrowanie spółki jawnej, komandytowej oraz z ograniczoną odpowiedzialnością dzięki wykorzystaniu wzorców umowy.
„Monitor Sądowy i Gospodarczy” oraz Krajowy Rejestr Karny
Pozostałe elementy portalu E-MS to „Monitor Sądowy i Gospodarczy” oraz Krajowy Rejestr Karny. Baza MSiG pozwala na bezpłatny dostęp do numerów „Monitora”. Baza KRK składanie wniosków, a dostęp do niej wymaga posiadania profilu zaufanego na platformie ePUAP lub podpisu elektronicznego.
Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
Internetowy dostęp do CEiDG (https://prod.ceidg.gov.pl/ceidg.cms.engine/) możliwy jest od 1 lipca 2011 roku. Umożliwia bezpłatny dostęp do informacji o przedsiębiorcach i innych podmiotach w zakresie wskazanym w ustawie. Wpisy do ewidencji są dokonywane zdalnie poprzez system teleinformatyczny prowadzony przez Ministra Gospodarki lub tradycyjnie za pośrednictwem urzędu gminy wybranego przez wnioskującego o wpis przedsiębiorcę. Wszelkie czynności związane z wpisem do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej są bezpłatne. Portal pozwala również na bezpłatne pobieranie wydruków z CEiDG, które tak samo jak wydruki z KRS mają walor dokumentu.
Baza PESEL
PESEL, czyli Powszechny Elektroniczny System Ewidencji Ludności, to system umożliwiający ewidencjonowanie osób fizycznych. Na początku lat 90. dwudziestego wieku system PESEL został przeniesiony w świat technologii komputerowej. Głównym jego celem jest usprawnienie obsługi obywatela poprzez umożliwienie dostępu do bazy informacji rejestru PESEL. Dziś Centrum Personalizacji Dokumentów MSW pozwala na dostęp do danych własnych zawartych w tym rejestrze. Możliwość uzyskania danych osób trzecich obwarowana jest posiadaniem interesu prawnego (wyjątkowo tylko interesu faktycznego – pod warunkiem uzyskania zgody osób, których dane dotyczą). Składane wnioski wymagają posiadania profilu zaufanego na platformie ePUAP lub podpisu elektronicznego i są odpłatne.
Portal obywatel.gov.pl
Ponadto obecnie dzięki portalowi https://obywatel.gov.pl/ prowadzonemu przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych możliwe jest skorzystanie z usług administracji w wielu sferach. Możliwe jest m.in. złożenie wniosku o dowód osobisty, zarejestrowanie oraz zgłoszenie zbycia pojazdu, uzyskanie odpisu aktu stanu cywilnego, załatwienie spraw meldunkowych. Jedynym ograniczeniem może być konieczność posiadania profilu zaufanego na platformie ePUAP lub podpisu elektronicznego.
Jak widać, wiele już działań zostało podjętych w celu usprawnienia obsługi obywatela, ale wiele zostało jeszcze do ulepszenia. W ciągu najbliższych lat prawdopodobnie możemy spodziewać się kolejnych modernizacji i przenosin dokumentów papierowych do formy elektronicznej. Warto zastanowić się nad zasadnością wprowadzenia możliwości uzyskiwania odpisów pełnych z KRS drogą elektroniczną.
------------------------------------------------------------
Daniel Reck – Partner w Kancelarii Duraj & Reck i Partnerzy
Janusz Tomczak – Adwokat w Kancelarii Duraj & Reck i Partnerzy