Trzy typy właściwości
Kodeks postępowania cywilnego wyróżnia trzy typy właściwości miejscowej: ogólną, przemienną i wyłączną. W pierwszej kolejności należy stosować przepisy o właściwości miejscowej ogólnej (art. 27-30 KPC). Stanowią one modelową konstrukcję, od której właściwość przemienna i wyłączna stanowią wyjątek.
Właściwość ogólna
Zasadą, w zakresie właściwości miejscowej ogólnej,
jest, że powództwo
wytacza się przed sąd pierwszej instancji, w którego okręgu pozwany ma miejsce
zamieszkania. Miejsce zamieszkania określa się natomiast według przepisów
kodeksu cywilnego (art. 27 KPC). W tym miejscu należy przypomnieć, że, zgodnie
z Kodeksem cywilnym:
- miejscem
zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z
zamiarem stałego pobytu (art. 25 KC),
- miejscem
zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce
zamieszkania rodziców albo tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługuje
władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone wykonywanie władzy
rodzicielskiej. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje na równi obojgu rodzicom
mającym osobne miejsce zamieszkania, miejsce zamieszkania dziecka jest u tego z
rodziców, u którego dziecko stale przebywa. Jeżeli dziecko nie przebywa stale u
żadnego z rodziców, jego miejsce zamieszkania określa sąd opiekuńczy (art. 26
KC),
- miejscem
zamieszkania osoby pozostającej pod opieką jest miejsce zamieszkania opiekuna
oraz że
- można
mieć tylko jedno miejsce zamieszkania (art. 27 KC).
Jeżeli pozwany nie ma miejsca zamieszkania w Polsce, ogólną właściwość oznacza się według miejsca jego pobytu w Polsce, a gdy nie jest ono znane lub nie leży w Polsce - według ostatniego miejsca zamieszkania pozwanego w Polsce (art. 28 KPC).
Ponadto, w myśl art. 28 KPC, powództwo przeciwko Skarbowi Państwa wytacza się według siedziby państwowej jednostki organizacyjnej, z której działalnością wiąże się dochodzone roszczenie.
Ważne miejsce siedziby
Co istotne z puntku widzenia konsumentów
i przedsiębiorców, powództwo przeciwko osobie prawnej lub innemu podmiotowi nie
będącemu osobą fizyczną wytacza się według miejsca ich siedziby (art. 29 KPC).
Jeżeli ustawa lub oparty na niej statut nie stanowią inaczej, siedzibą osoby
prawnej, zgodnie z art. 41 KC, jest miejscowość, w której ma siedzibę jej organ
zarządzający. Ponieważ do jednostek organizacyjnych niebędących osobami
prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, stosuje się odpowiednio
przepisy o osobach prawnych, przytoczony przepis należy zastosować także do
nich.
Sprawdź również :
- droga sądowa
- wartość przedmiotu sporu
- wysokość opłat sądowych
- właściwość sądu ( rzeczowa, miejscowa, funkcjonalna )
- właściwość rzeczowa ( sąd rejonowy czy okręgowy )