Umowa o dzieło zawarta z innym podmiotem niż pracodawca
Na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 4 oraz art. 7 Ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - Dz.U. z 2009 r. nr 205, poz. 1585 (dalej: ustawa systemowa) osoba, która wykonuje pracę na umowę o dzieło nie podlega obowiązkowo ani dobrowolnie ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu) oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu. Zawarcie takiej umowy z osobą, która nie ma innego tytułu do ubezpieczeń, ponieważ nigdzie nie pracuje lub zatrudnia ją inny pracodawca nie nakłada zatem na zamawiającego obowiązku naliczania składek na ubezpieczenia społeczne.
Przykład:
Pan Adam wykonywał umowę o dzieło zawartą z firmą X . Od przychodu z tej umowy firma ta nie potrąca składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, ponieważ nie ma takiego obowiązku ustawowego. Pan Adam nie jest bowiem pracownikiem tej firmy.
Umowa o dzieło zawarta z własnym pracownikiem
W świetle art.. 8 ust. 2a ustawy systemowej za pracownika uważa się także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy. Jeżeli pracodawca zatrudni własnego pracownika dodatkowo na umowę o dzieło, wówczas w świetle art.18 ust.1a ustawy systemowej w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe musi uwzględnić przychód „(…) również przychód z tytułu (…) umowy o dzieło”
Co istotne, pracownik ten musi aktualnie realizować stosunek pracy. Jeżeli pracodawca zawrze z pracownikiem, który przebywa na urlopie wychowawczym, macierzyńskim lub bezpłatnym umowę o dzieło, wówczas art. 8 ust. 2a ustawy systemowej nie znajdzie zastosowania. W czasie wymienionych urlopów stosunek pracy w dalszym ciągu istnieje z tym, że pracownik pracy wtedy nie świadczy oraz nie otrzymuje od pracodawcy żadnego wynagrodzenia. Pracodawca nie zgłasza wtedy takiej osoby do żadnych ubezpieczeń.
Przykład:
Pani Anna – pracownica firmy X aktualnie przebywa na urlopie wychowawczym. W tym przypadku pani Anna nie podlega obowiązkowi ubezpieczeń
społecznych z tytułu zawartej umowy o
dzieło.
Umowa o dzieło zawarta z emerytem lub rencistą
Umowa o dzieło – zawarta z emerytem lub rencistą nie stanowi tytułu do ubezpieczeń społecznych. Przykład: Pani Ewa pobiera rentę po mężu i otrzymała propozycję pracy na umowę o dzieło. Jako rencistka może w ten sposób dorobić. W tej sytuacji żadne składki zusowskie nie będą odprowadzane. Zamawiający odprowadzi jedynie podatek dochodowy.
Podstawa prawna
- art. 6 ust. 1 pkt 4, - art. 7, - art. 8 ust. 2a, - art.18 ust. 1a Ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009 r. nr 205, poz. 1585)
Stan prawny na 12 lutego 2011 roku