Wzory umów o pracę
Na czym polega umowa o pracę ?
Artykuł 22 par.1 Kodeksu pracy (K.p.) stanowi, że stosunek pracy zostaje nawiązany wtedy, gdy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę. Pracodawca zobowiązuje się zaś do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Powyższe elementy decydują o tym czy dana umowa będzie podlegała regulacjom zawartym w Kodeksie pracy czy nie. Odróżnia to umowę o pracę od umów cywilnoprawnych (umowa zlecenia, umowa o dzieło).
Nie ważna nazwa umowy
Należy pamiętać, że umowa o pracę będzie uznawana (np. przez sąd) za taką jeżeli będzie odpowiadała powyższej definicji. Nie ma więc znaczenia to czy pracownik i pracodawca podpisują umowę zatytułowaną „Umowa zlecenia”, Umowa o dzieło” czy jakkolwiek inaczej. Wynika to z treści art.22 par.1[1] K.p. zgodnie z którym zatrudnienie w warunkach wykonywania pracy jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy.
Sprawdź również :
Czy umowa o pracę musi być na piśmie ?
Treść umowy o pracę - elementy konieczne
Forma umowy o pracę
Cechy umowy o pracę
Umowa o pracę przewiduje świadczenie pracy przez pracownika w warunkach podporządkowania. Praca ta ma być świadczona pod kierownictwem pracodawcy. Oznacza to, że pracownik ma się stosować do poleceń przełożonego. Miejsce wykonywania pracy zostaje wskazane przez pracodawcę. Najczęściej będzie to zakład pracy prowadzony przez pracodawcę jednak może to być też inne miejsce nie wyłączając domu pracownika (np. telepraca). Praca na podstawie umowy o pracę musi być zawsze wykonywana za wynagrodzeniem. Praca musi być wykonywana osobiście przez pracownika.
Sprawdź również :
Umowa o pracę na okres próbny
Umowa o pracę na czas wykonywania określonej pracy
Umowa o pracę na zastępstwo
Umowa o pracę na czas nieokreślony.
Forma zawarcia umowy
W świetle art. 29 par. 2 K.p. umowę o pracę zawiera się w formie pisemnej. Jeżeli umowa została zawarta w sposób dorozumiany tj. poprzez dopuszczenie do pracy, wówczas pracodawca powinien, najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy, potwierdzić pracownikowi na piśmie rodzaj umowy oraz jej warunki.
Rodzaje umów o pracę
Na podstawie art. 25 par.1 K.p. Umowa o pracę może być zawarta na czas określony, na czas wykonania określonej pracy oraz na czas nieokreślony. Szczególna umowa na czas określony jest umowa na zastępstwo nieobecnego pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy.
Każda z tych umów może zostać poprzedzona umową na okres próbny. Może ona być zawierana tylko raz najdłużej na okres 3 miesięcy. Ma ona na celu wzajemne poznanie się. Pracodawca zapoznaje się w ten sposób z kwalifikacjami pracownika oraz jego przydatnością na danym stanowisku pracy. Rozwiązuje się ona po upływie okresu na jaki została zawarta, lub wcześniej po upływie okresu wypowiedzenia (3 dni robocze gdy okres próbny to mniej niż 2 tygodnie, 1 tydzień gdy okres próbny to więcej niż 2 tygodnie, 2 tygodnie w przypadku maksymalnego - 3 miesięcznego okresu próbnego).
Umowa na zastępstwo, zawierana jest w celu zastąpienia innego pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy. Może ona zostać rozwiązana z okresem wypowiedzenia trwającym 3 dni robocze.
Trzeci typ szczególny umowy o pracę to umowa na czas wykonywania określonej pracy. Ulega ona rozwiązaniu z dniem wykonania pracy dla której ją zawarto (np. prace sezonowe lub dorywcze). Ma zastosowanie w szczególności gdy pracodawca nie może dokładnie określić ile potrwa wykonanie określonej pracy.
Czas obowiązywania umowy
Umowa o pracę może być zawarta na czas określony lub nieokreślony . Każda tych umów może zostać poprzedzona umową na okres próbny (maksymalnie 3 miesiące). Umowa zawarta na czas określony rozwiązuje się z upływem czasu na jaki została zawarta. Ponadto, w umowie zawartej na czas określony strony mogą przewidzieć też jej wcześniejsze rozwiązanie z dwutygodniowym okresem wypowiedzenia (art. 33 K.p.).
Okres wypowiedzenia bezterminowej umowy o pracę
Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony zależy zaś od czasu jaki pracownik przepracował łącznie u danego pracodawcy (art. 36 par. 1 K.p.):
1) jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy – 2 tygodnie,
2) jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy – 1 miesiąc;
3) jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata – 3 miesiące.
Ważne!
Sumuje się wtedy wszystkie umowy o pracę, które zostały zawarte z tym pracodawcą.
Dodatkowo, jeżeli pracownik w ramach zatrudnienia odpowiadał materialnie za powierzone mienie dwa pierwsze powyższe okresy mogą być uzgodnione przez pracownika i pracodawcę na odpowiednio 1 miesiąc i 3 miesiące.
Liczenie umów zawieranych terminowo
Jeżeli strony zawarły dwie następujące po sobie umowy na czas określony zawarcie kolejnej będzie umową na czas nieokreślony. Okres pomiędzy rozwiązaniem poprzedniej umowy a zawarciem nowej nie może przekroczyć 1 miesiąca.(art. 25[1] par.1 K.p.). Nie dotyczy to umów zawartych w celu zastępstwa pracownika lub dla wykonania prac dorywczych, sezonowych albo cyklicznych (art. 25 [1] par. 3 K.p.).
Ważne!
Ustawa z dnia 1 lipca 2009 r. o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców (Dz.U. z 2009 r., nr 125, poz. 1035) , która obowiązywała od 22 sierpnia 2009 r. do 31 grudnia 2011 r. zawieszała stosowanie przepisu art.25 [1] par.1 K.p. ). Oznacza to, że do liczenia terminowych umów o pracę zawieranych już od stycznia 2012 roku stosuje się ponownie niniejszy przepis. Umowa taka będzie wtedy pierwszą umową o pracę zawartą na czas określony.
Podstawa prawna:
- art. 22 par 1 - 1[2] K.p.;
- art. 25 - 25[] K.p.;
- art. 29 K.p.;
- art. 33 K.p.;
- art. 36 par. 1 K.p.
Stan prawny na 21 stycznia 2012 roku