Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumenta co roku wydaje co najmniej kilka decyzji, dotyczących nieuczciwych praktyk w zakresie usług edukacyjnych. Z oczywistych względów problem ten najbardziej dotyczy szkolnictwa wyższego i szkół policealnych.
Najnowsza decyzja UOKiK dotyczy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Prezes UOKiK zakwestionował w niej niektóre postanowienia w umowach zawieranych ze studentami, płacącymi za naukę (a zatem studentami studiów zaocznych i wieczorowych). Pierwsze ze wspomnianych postanowień stanowiło, że informacja o ewentualnych zmianach wysokości czesnego zostanie umieszczona na tablicy ogłoszeń oraz stronie internetowej. Przepisy Kodeksu Cywilnego mówią, iż strona w razie każdej zmiany warunków umowy musi być skutecznie powiadomiona – w tym wypadku Prezes UOKiK orzekł, że sposób informowania studentów, przyjęty przez UMK nie był wystarczający. Ponadto, zdaniem UOKiK, uczelnia nakładała na studentów zbyt duże koszty za wysyłanie wezwań do zapłaty (powinny być one adekwatne do rzeczywistych wydatków).
Kolejne niezgodne z prawem wzorce umowne stosowała Sieć Szkół Policealnych Awangarda. Tym razem Prezes UOKiK zakwestionował zapis dotyczący wysokości odsetek, naliczanych w przypadku zwłoki w uiszczaniu czesnego. Przyjęta przez szkołę wysokość odsetek była zbyt duża – Kodeks Cywilny określa ich maksymalny poziom i wynosi on nie więcej niż czterokrotność wysokości kredytu lombardowego NBP. Ponadto umowa nie dawała słuchaczom możliwości odstąpienia od niej, nawet w wypadku istotnej zmiany wybranych postanowień.
Zbyt wysoką karę umowną za odstąpienie od umowy przyjęła również Szkoła Wizażu i Stylizacji Art Color Models z Rzeszowa. Zgodnie z prawem, szkoła powinna zwracać rezygnującemu z nauki słuchaczowi równowartość tych zajęć, z których nie skorzysta – tymczasem według umowy kara umowna obejmowała aż 60% wysokości kosztu całego kursu.
Wskazane powyżej decyzje UOKiK dotyczyły głównie postanowień związanych z opłatami, jednak w działalności szkół nie brakuje również zachowań z zakresu nieuczciwej, wprowadzającej w błąd reklamy.
Centrum Edukacji Orion – Bodyguard promowało swoją działalność poprzez slogan reklamowy, sugerujący, że szkoła umożliwia uzyskanie średniego wykształcenia w jeden rok. W rzeczywistości centrum oferowało jedynie kursy przygotowujące do matury.
Podobnego naruszenia dopuściła się Szkoła Policealna Nova, działająca w Warszawie. Ulotki promocyjne tej szkoły informowały, że posiada ona uprawnienia szkoły publicznej, mimo, że nie było to zgodne z prawdą.
Korzystając z usług edukacyjnych należy pamiętać, że będąc słuchaczem czy studentem, nadal pozostajemy w stosunku konsument – przedsiębiorca. Warto na bieżąco śledzić decyzje UOKiK, ponieważ może nas to uchronić od niepotrzebnych kosztów. Oczywiście w naszym interesie leży każdorazowe sprawdzanie czy treść ulotek nie mija się z rzeczywistym stanem rzeczy.
