W tym celu ustawodawca zobowiązał pracodawcę do zwolnienia radnego z pracy w celu umożliwienia mu udziału w pracach organów gminy/powiatu. Użyte w przepisie sformułowanie "w celu umożliwienia brania udziału w pracach organów" należy interpretować w kontekście wskazanych powyżej obowiązków radnego, tj. przede wszystkim czynnego udziału w pracach zarówno organów stanowiących, jak i innych organów wewnętrznych, którymi są komisje.
Zwolnienie, o którym jest tutaj mowa, winno następować na czas niezbędny do wykonania zadań związanych z powierzoną funkcją. Stąd jedynym "miernikiem" czasu, na jaki zwalnianie pracownika-radnego następuje, jest czas wskazywany przez pracownika-radnego we wniosku o zwolnienie go od powierzonych mu obowiązków pracowniczych. Wniosek o zwolnienie pracownik-radny może złożyć tak naprawdę w każdym momencie, bowiem brak jest przepisu, aby z taką prośbą występował pracownik do pracodawcy z odpowiednim wyprzedzeniem. Jednak radny, mając wiedzę o planowanych sesjach czy posiedzeniach komisji, których jest członkiem, powinien poinformować pracodawcę z należytym wyprzedzeniem, tak aby nie dezorganizować pracy. Oczywistym jest, że pracownik - radny, jest zobowiązany należycie udokumentować swoją nieobecność w pracy. Dokument potwierdzający fakt uczestnictwa w pracach organów samorządowych (np. zawiadomienie o zwołaniu sesji, posiedzenia komisji) radny dostarcza swojemu pracodawcy jako informację o przyczynie swojej nieobecności w pracy, a nie jako wniosek o udzielenie mu zwolnienia. Pracodawca może określić sposób dokumentowania nieobecności pracownika-radnego w pracy. Ma prawo domagać się formalnego, pochodzącego od rady
powiadomienia radnego o terminie posiedzenia albo wydania pracownikowi
zaświadczenia bądź - dodatkowo - stosownego potwierdzenia faktycznego
uczestnictwa w określonych pracach.
Za czas zwolnienia z pracy na czas udziału w pracach:
• organów gminy i jej komisji oraz innych instytucji samorządowych, do których został wybrany lub desygnowany,
• organów powiatu,
• organów samorządu województwa oraz wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych, do których został wybrany lub desygnowany pracownik nie zachowuje prawa do wynagrodzenia. Jest to nieobecność usprawiedliwiona, niepłatna. Zgodnie z art. 80 k.p. wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną. Za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa tak stanowią. Ani przepisy ustaw samorządowych, ani przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (DzU nr 60, poz. 281) nie ustanawiają po stronie pracodawcy obowiązku wypłaty wynagrodzenia za czas zwolnienia.
Na zasadach ustalonych odpowiednio przez radę (gminy, powiatu), przez sejmik województwa radnemu przysługują diety oraz zwrot kosztów podróży służbowych. Przepisy nie zakazują jednoczesnego pobierania wynagrodzenia za pracę oraz diety, jeśli są spełnione warunki uzyskania tych świadczeń.
Zwolnienia pracownika od pracy na czas sprawowania mandatu radnego powinny być odnotowywane w prowadzonej przez pracodawcę ewidencji czasu pracy jako usprawiedliwiona, niepłatna nieobecność w pracy.
Źródło:
Ustawa z dnia 8 marca 1990 o samorządzie gminnym (Dz.U. 2001 nr 142 poz. 1591)- tekst jednolity.
Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r.o samorządzie powiatowym. (Dz.U. 2001 nr 142 poz. 1592) - tekst jednolity
