Podział majątku małżonków może zostać przeprowadzony na zgodny wniosek w czasie sprawy rozwodowej (art. 58 par. 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), albo bezterminowo po uprawomocnieniu się wyroku rozwodowego. Z żądaniem podziału majątku może wystąpić do Sądu Rejonowego - Wydział Cywilny każde z rozwiedzionych małżonków. Roszczenie to nie ulega bowiem przedawnieniu.
Zobacz:
Podział majątku małżonków w czasie rozwodu – czy jest możliwy?
Zasady podziału - odesłanie
W kwestii podziału majątku ustawodawca w art.46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego odsyła do przepisów o wspólności majątku spadkowego i o dziale spadku. Są to art. 1035 -1046 Kodeksu cywilnego. Wniosek o podział majątku po rozwodzie rozpatrywany jest zgodnie z art. 566 Kodeksu postępowania cywilnego(dalej: K.p.c.) przez właściwy sąd miejsca położenia majątku, a jeżeli wspólność ustała przez śmierć jednego z małżonków - sąd spadku.
W świetle art. 567 par. 1 K.p.c. w postępowaniu o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami sąd rozstrzyga także o żądaniu ustalenia nierównych udziałów małżonków w majątku wspólnym oraz o tym, jakie wydatki, nakłady i inne świadczenia z majątku wspólnego na rzecz majątku osobistego lub odwrotnie podlegają zwrotowi.
Kwestia zgody
Jeżeli byli małżonkowie składają do sądu zgodny wniosek w kwestii podziału majątku dorobkowego, wtedy sąd wydaje postanowienie tak jak wnioskowano. W przypadku, gdy nie ma zgody odnośnie sposobu podziału majątku wspólnego podział ten dokonywany jest przez sąd.
Opłata od wniosku
Z art. 38 Ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r., nr 90, poz. 594) wniosek o podział majątku wspólnego po ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej podlega opłacie stałej w wysokości 1000 zł. Jeżeli wniosek zawiera zgodny podział majątku wtedy pobierana jest opłata stała w wysokości 300 zł.
Dochodzą jeszcze do tego koszty wynagrodzenia adwokata lub radcy prawnego (wysokość umowna), wynagrodzenie rzeczoznawcy.
Ważne!
Można się starać również o zwolnienie od ponoszonych kosztów sądowych w całości lub w części.
Podział u notariusza
Byli małżonkowie dokonać podziału majątku wspólnego również u notariusza. Tak może być w przypadku, gdy w skład majątku wchodzi nieruchomość albo spółdzielcze prawo do mieszkania. Co ważne, musi być wtedy zgoda o sposobie jego podziału. Notariusz spisuje umowę nadając jej formę aktu notarialnego.
Jakie koszty
Przy podziale majątku wspólnego w akcie notarialnym wysokość wynagrodzenia notariusza nie może być większa od kwot podanych w par. 3 Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 26 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej (Dz.U. z 2004 r., nr 148, poz.1564).
Maksymalna stawka taksy notarialnej określona w Rozporządzeniu wynosi od wartości:
- do 3.000 zł - 100 zł,
- powyżej 3.000 zł do 10.000 zł - 100 zł plus 3% od nadwyżki powyżej 3.000 zł,
- powyżej 10.000 zł do 30.000 zł - 310 zł plus 2% od nadwyżki powyżej 10.000 zł,
- powyżej 30.000 zł do 60.000 zł - 710 zł plus 1% od nadwyżki powyżej 30.000 zł,
- powyżej 60.000 zł do 1.000.000 zł - 1.010 zł plus 0,4% od nadwyżki powyżej 60.000 zł,
- powyżej 1.000.000 zł do 2.000.000 zł - 4.770 zł plus 0,2% od nadwyżki powyżej 1.000.000 zł,
- powyżej 2.000.000 zł - 6.770 zł plus 0,25% od nadwyżki powyżej 2.000.000 zł, nie więcej jednak niż 10.000 zł, a w przypadku czynności dokonywanych pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn nie więcej niż 7.500 zł.
Od wynagrodzenia notariusza i opłat za odpisy doliczany jest także 22 - proc. VAT.
Za sporządzenie wypisu, odpisu lub wyciągu z akt notarialnych lub innego dokumentu maksymalna stawka wynosi 6 zł za każdą rozpoczętą stronę. Za stronę uważa się tekst obejmujący nie mniej niż 25 wierszy ( par. 12 rozporządzenia).
Ważne!
Na podstawie art. 42 ust. 3 Ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn.: Dz. U. 2010 r., nr 90, poz. 594) od wniosku o wpis w księdze wieczystej własności, użytkowania wieczystego lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu nabywca dokonuje opłaty sądowej w wysokości 150 zł (wpis stały).
Podstawa prawna:
- art. 46, art.58 par. 3 KRO,
- art. 1035 -1046 K.c.,
- art. 566 - 567 par. 1 K.p.c,
- art. 38 Ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r., nr 90, poz. 594),
- par. 3, par. 12 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 26 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej (Dz.U. z 2004 r., nr 148, poz.1564),
- art.42 ust. 3 Ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn.: Dz. U. 2010 r., nr 90, poz. 594
Stan prawny na 15 stycznia 2012 roku
Więcej : PORADNIK ABC ROZWODU - podział majątku po rozwodzie