Opłaty pobierane przez notariuszy możemy podzielić na trzy kategorie:
- podatki,
- opłata sądowa,
- wynagrodzenie zwane taksą notarialną.
Notariusz w sporządzanym dokumencie wymienia wysokość pobranych
podatków i opłat sądowych, a także wysokość pobranego wynagrodzenia,
powiększanego o podatek VAT, powołując podstawę prawną ich pobrania.
Podatki
Notariusz jest płatnikiem podatku od czynności cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego oraz płatnikiem podatku od spadków i darowizn od darowizny dokonywanej w formie aktu notarialnego albo zawartej w tej formie umowy nieodpłatnego zniesienia współwłasności lub ugody w tym przedmiocie. Płatnik ma obowiązek obliczyć podatek należny od podatnika, pobrać ten podatek i wpłacić go na rachunek właściwego organu podatkowego w ustawowym terminie. Notariusz ma obowiązek uzależnić sporządzenie czynności od uprzedniego wpłacenia przez stronę należnego podatku, co oznacza w praktyce, że podatek jest wpłacany na rachunek bankowy notariusza przed dokonaniem czynności albo gotówką w kancelarii notarialnej w chwili dokonywania tej czynności.
Opłata sądowa
Notariusz pobiera opłatę sądową od wniosku o dokonanie wpisu w księdze wieczystej. W przypadku gdy akcie notarialnym zawarty jest wniosek o dokonanie wpisu w księdze wieczystej podlegający opłacie sądowej, notariusz obowiązany jest obliczyć wysokość tej opłaty, pobrać ją od wnioskodawcy (to jest strony, która składa ten wniosek w akcie notarialnym) oraz przekazać ją w ustawowym terminie na rachunek bankowy właściwego sądu prowadzącego księgi wieczyste. Podobnie jak w przypadku podatków, notariusz obowiązany jest uzależnić sporządzenie aktu notarialnego od uprzedniego uiszczenia przez strony należnej opłaty sądowej. W praktyce opłata sądowa jest wpłacana na rachunek bankowy notariusza przed dokonaniem czynności albo gotówką w kancelarii notarialnej w chwili dokonywania tej czynności.
Taksa notarialna
Notariusz z tytułu dokonywanej czynności notarialnej pobiera wynagrodzenie, którego wysokość jest ustalana w oparciu o Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 roku w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej. Powołane rozporządzenie określa maksymalne stawki taksy notarialnej za czynności notarialne oraz maksymalne kwoty, o które może być zwiększone wynagrodzenie za dokonanie czynności notarialnych poza kancelarią notarialną. Co do zasady taksa notarialna jest uzależniona od wartości przedmiotu czynności notarialnej. Jednakże w przypadku szeregu czynności, szczegółowo wymienionych w paragrafach od 8 do 16 powołanego rozporządzenia, wysokość taksy została określona kwotowo.
Oryginał aktu notarialnego, czyli dokument podpisany przez strony i notariusza, przechowywany jest w kancelarii notarialnej. Stronom tego aktu wydawane są jego „wypisy”, czyli dokumenty będące dosłownym powtórzeniem oryginału. Sporządzenie wypisu jest odrębną czynnością notarialną, za którą pobierane jest dodatkowe wynagrodzenie. Wypisy aktu notarialnego, których koszt ponosi strona, w przypadkach prawem przewidzianych, notariusz przesyła sądom i innym organom państwowym.
Usługi notarialne są opodatkowane podatnikiem od towarów i usług (VAT) wynoszącym obecnie 22%, w związku z czym do pobieranej taksy notarialnej doliczany jest podatek VAT.
Zwolnienie z taksy notarialnej
Jeżeli strona czynności notarialnej nie jest w stanie bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny ponieść żądanego przez notariusza wynagrodzenia, może wystąpić z wnioskiem do sądu rejonowego właściwego ze względu na jej miejsce zamieszkania o zwolnienie w całości lub w części od ponoszenia tego wynagrodzenia. Zwolnienie to stosuje się również do osoby prawnej, która wykaże, że nie ma dostatecznych środków na ponoszenie wynagrodzenia żądanego przez notariusza. Sąd po ustaleniu, że zachodzi potrzeba dokonania czynności notarialnej, uwzględnia wniosek i wyznacza notariusza do dokonania żądanej przez stronę czynności notarialnej, a za stronę zwolnioną od ponoszenia taksy notarialnej, opłatę tę ponosi Skarb Państwa.
Żródło: Izba Notarialna w Krakowie - www.kin.pl/faq
Sprawdź również :
Notariusz - lukratywny zawód ?
Pierwsze kancelarie notarialne zamknięte. Notariat w kryzysie ?
Zawody prawnicze w Polsce
