mariusz.szaszor 02 września 2013 Definicja związku zawodowego.

Niezależnie od ujęcia socjologicznego, politologicznego czy  encyklopedycznego wszystkie definicje zawierają element wspólny jakim jest  ochrona praw i interesów pracowniczych zrzeszonych w nich osób.  Definicję legalną związku zawodowego znajdujemy w art. 1 ZwZawU, który nie tylko definiuje związek, ale określa także jego główne cechy i wynikające z nich prawa i obowiązki podmiotów, do których przepisy te są adresowane. Zgodnie z brzmieniem ustawowym związek zawodowy określany jest jako dobrowolna i samorządna[1] organizacja ludzi pracy, powołana do reprezentowania i obrony ich praw, interesów zawodowych i socjalnych. Art. 1 ust. 2 wskazuje również, że organizacja ta jest niezależna w swojej działalności statutowej od pracodawców, administracji państwowej, administracji samorządowej oraz innych organizacji.   

Szczególnie szerokie pojęcie „ludzi pracy” jako określenie podmiotów uprawnionych do tworzenia i wstępowania do związku zawodowego budzi w literaturze przedmiotu uzasadnione wątpliwości w konfrontacji ze znanymi nam ograniczeniami w zakresie prawa koalicji. Celem, jaki przyświecał ustawodawcy w takim sformułowaniu zakresu podmiotowego wspomnianego prawa było zapewne objęcie innych wyliczonych enumeratywnie grup osób niezatrudnionych w ramach stosunku pracy. W literaturze przedmiotu wskazuje się jednak na nieadekwatność[2] tak szerokiego wyrażenia, zaczerpniętego z języka potocznego, które to rozciąga prawo koalicji na każdego, kto wykonuje jakąkolwiek pracę. Optymizmem napawa fakt, że stosowna zmiana została uwzględniona w projekcie Zbiorowego Kodeksu Pracy w art. 25, w którym to zbyt szerokie znaczeniowo wyrażenie „ludzi pracy” zostało zastąpione poprzez wskazanie, że „..związek zawodowy jest organizacją pracowników oraz innych osób uprawnionych do zrzeszania się w związkach zawodowych”. Takie ujęcie nie tylko eksponuje pracowniczy charakter związku, ale również uwidacznia różnice pomiędzy związkiem zawodowymi a samorządami zawodowymi, zrzeszającymi nie tylko pracowników, ale również osoby wykonujące pracę na własny rachunek oraz inne osoby związane z danym zawodem.[3]