Rozporządzenie unijne
Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw ma na celu dostosowanie polskiego prawa do wymogów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 655/2014 z dnia 15 maja 2014 r. ustanawiającego procedurę europejskiego nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym w celu ułatwienia transgranicznego dochodzenia wierzytelności w sprawach cywilnych i handlowych (Dz. Urz. UE L 189 z 27.06.2014, str. 59).
Niniejsze rozporządzenie unijne ma na celu umożliwienie zabezpieczenia roszczenia wierzyciela na rachunku bankowym lub rachunku prowadzonym przez inną instytucję kredytową niż bank, należącym do dłużnika, na takich samych warunkach we wszystkich krajach UE, tj. bez względu na to, w jakim państwie ów rachunek jest prowadzony.
Zmiany w polskim prawie
Wdrożenie do polskiego prawa rozwiązań zawartych w rozporządzeniu UE ma na celu ułatwienie małym i średnim firmom, a także wszystkim innym obywatelom, dochodzenie roszczeń od zagranicznych dłużników. Zwiększy też skuteczność egzekwowania orzeczeń w sprawach cywilnych i handlowych dotyczących transgranicznych sporów.
W ustawie z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 1822, z późn. zm.) w części czwartej w księdze drugiej ustawodawca dodał TYTUŁ XI Europejski nakaz zabezpieczenia na rachunku bankowym.
Ustawa nowelizująca zmienia również:
1) ustawę z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (Dz. U. z 2016 r. poz. 1138, 1358 i 2261),
2) ustawę z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2016 r. poz. 1988, 1948, 1997 i 2260),
3) ustawę z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 623),
4) ustawę z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1910, 1948 i 1997 oraz z 2017 r. poz. 60).
Bez zmian w tychże ustawach nie byłoby bowiem możliwe wykonywanie w Polsce rozporządzenia unijnego nr 655/2014 z dnia 15 maja 2014 roku.
Nowe przepisy umożliwią wierzycielom uzyskanie zabezpieczenia ich wierzytelności na rachunku bankowym dłużnika, niezależnie od państwa, w którym rachunek jest prowadzony. W Polsce ma to dotyczyć nie tylko rachunków bankowych, ale także prowadzonych przez spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe. Skutkiem wydania europejskiego nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym będzie blokada rachunku dłużnika informuje Ministerstwo Sprawiedliwości.
Ministerstwo Sprawiedliwości przybliża procedurę odzyskania należności
„Załóżmy, że przedsiębiorca z Polski pozostający w długoletnich kontaktach handlowych z przedsiębiorcą z Portugali nie otrzymuje zapłaty za dostarczony towar. Występuje zatem do sądu, uzyskuje wyrok zasadzający określoną kwotę pieniędzy, ale portugalski kontrahent, mimo wezwań, nadal nie płaci. Wówczas polski przedsiębiorca może złożyć wniosek o wydanie europejskiego nakazu zabezpieczenia – do tego sądu, który wydał wcześniej wyrok, aby zająć rachunek dłużnika na poczet zasądzonego roszczenia i ewentualnie innych kosztów.
Inny przykład. Polski konsument dokonał zakupu podczas pobytu we Francji. Towar okazał się wadliwy, a sprzedawca nie reaguje na wezwania do zwrotu pieniędzy. Wówczas konsument, nawet nie mając jeszcze orzeczenia, może wystąpić - do sądu właściwego do rozpoznania sprawy - o wydanie europejskiego nakazu zabezpieczenia i zajęcie rachunku dłużnika (sprzedawcy) do wysokości kwoty odpowiadającej cenie zakupionego towaru, czyli przyszłego roszczenia” - czytamy na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości.
Ważne!
Nakaz wydany w jednym państwie UE będzie automatycznie uznawany i wykonywany w innym państwie członkowskim, bez konieczności wszczynania odrębnego postępowania.
Wierzyciel będzie mógł uzyskać nakaz przed wszczęciem postępowania sądowego o zapłatę należnego roszczenia, a także na każdym etapie tego postępowania. Istotnym ułatwieniem dla wierzycieli będzie też możliwość uzyskiwania informacji na temat rachunków bankowych dłużnika na potrzeby wydania europejskiego nakazu zabezpieczenia na takim rachunku.
Żródło:
1) www.dziennikustaw.gov.pl
2) Ministerstwo Sprawiedliwości – www.ms.gov.pl
Stan prawny na 19 stycznia 2017 roku
