Na podstawie art. 952 par. 1 Kodeksu cywilnego (dalej: K.c.) testament ustny może zostać sporządzony w sytuacjach ściśle określonych przez prawo.
Są nimi :
1) uzasadniona obawa rychłej śmierci spadkodawcy (np. pogorszenie się stanu
zdrowia, nagły wypadek );
2) niemożność bądź utrudnienie sporządzenia testamentu w zwykłej formie wskutek
szczególnych okoliczności (np. powódż, epidemia, przerwanie komunikacji);
3) obecność co najmniej trzech świadków.
Oświadczenie woli testatora musi zostać złożone przy wszystkich zebranych wcześniej świadkach, a nie przy każdym osobno.
Kto nie może być świadkiem testamentu
W świetle art. 956 K.c. świadkiem testamentu nie może być osoba, która:
1) nie ma pełnej zdolności do czynności prawnej (małoletni, osoby ubezwłasnowolnione całkowicie lub częściowo );
2) jest niewidoma, głucha lub niema;
3) nie umie czytać lub pisać (np. nie potrafi albo uniemożliwia jej to stan zdrowia);
4) nie włada językiem ,w którym sporządzany zostaje testament;
5) została skazana prawomocnym wyrokiem za składanie fałszywych zeznań.
Co ważne, świadkiem testamentu nie może być również osoba, dla której w testamencie została przewidziana jakakolwiek korzyść. Nie będą nim małżonek spadkodawcy, jego krewni, lub powinowaci pierwszego i drugiego stopnia oraz osoby przysposobione ( art. 957 par. 1 K.c.).
Podsumujmy
Nie można zatem spisać testamentu ustnego w dowolnym dla siebie czasie sugerując się jedynie swoim wiekiem. Zagrożenie życia musi bowiem istnieć w chwili jego sporządzania. W przeciwnym razie taki testament jest nieważny. Z chwilą śmierci spadkodawcy nastąpi dziedziczenie ustawowe (art. 931 - 940 K.c.).
Podstawa prawna:
- art. 952 par. 1 K.c., art . 956 – 957 K.c..
Stan prawny na 29 września 2011 roku