Na podstawie art. 57 par. 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w wyroku rozwodowym sąd orzeka o winie jednego lub obu małżonków za rozkład ich pożycia. Co istotne, rozwodzący się małżonkowie mogą już w pozwie wnieść o rozwiązanie ich małżeństwa przez rozwód bez orzekania o winie. Wtedy sąd zaniecha orzekania o winie i postępowanie dowodowe ograniczy do przesłuchania stron.
Zobacz:
ABC rozwodu - rozwód krok po kroku ( poradnik )
Orzeczenie winy w wyroku rozwodowym - na co wpływa?
Wina rozkładu pożycia lub zaniechanie jej orzeczenia dotyczy jedynie rozwodzących się małżonków. Nie ma zasadniczego wpływu na ustalenie prawnej sytuacji małoletniego dziecka stron.
Władza rodzicielska
Działając zgodnie z art. 58 par. 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w wyroku orzekającym rozwód sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem /dziećmi stron oraz ustala wzajemne kontakty z dzieckiem. Potwierdza to stanowisko Sądu Najwyższego przedstawione w wyroku z dnia 8 grudnia 1997 r., I CKN 319/97 : „Powierzenie w wyroku rozwodowym władzy rodzicielskiej nad dzieckiem stronom następuje na podstawie ustaleń faktycznych, charakteryzujących kwalifikacje rodziców oraz stan więzi emocjonalnych pomiędzy nimi i dzieckiem, a także ustaleń odnoszących się do dziecka, które wskazują jego wiek i stopień osiągniętego rozwoju umysłowego i emocjonalnego”.
Sąd może zarządzić przeprowadzenie wywiadu środowiskowego albo skierować rodziców oraz dziecko do Rodzinnego Ośrodka Diagnostyczno - Konsultacyjnego. Ośrodek ustala wtedy stopień więzi dziecka, która łączy go z każdym z rodziców. Niniejszego skierowania sąd dokonuje z urzędu albo na wniosek jednej ze stron.
Zobacz również:
Działania sądu
W wyroku rozwodowym sąd może:
1) powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców,
2) ograniczyć władzę rodzicielską drugiego z rodziców do określonych obowiązków i uprawnień względem dziecka ( np. wybór kierunku kształcenia, miejsce zamieszkania dziecka, zgoda na wyrobienie dziecku paszportu),
3) pozostawić władzę rodzicielską obojgu rodzicom na ich zgodny wniosek po przedłożeniu przez nie porozumienia o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i współdziałania w sprawach dziecka.
Kontakty z dzieckiem
W wyroku orzekającym rozwód sąd ustala kontakty rodzica z dzieckiem. Sąd wyznacza wtedy określone dni tygodnia (np. w każdy wtorek) lub miesiąca (np. pierwszy i trzeci wtorek miesiaca). Wskazuje również godziny oraz sposób kontaktu ( np. w miejscu zamieszkania drugiego z rodziców dziecka oraz w jego obecności). Ustala również kontakty w okresie wakacji oraz świat. (np. w każdy drugi Dzień Świąt Bożego Narodzenia w godzinach od 14 - 18).
Porozumienie małżonków
Sąd uwzględnia porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, jeżeli jest ono zgodne z dobrem dziecka. Zgodnie z najnowszą linią orzeczniczą SN przedstawioną w Uchwale Składu Siedmiu Sędziów SN z dnia 5 czerwca 2012 r., III CZP 72/11 „Porozumienie małżonków o sposobie utrzymywania kontaktów z dzieckiem po rozwodzie nie zwalnia sądu z obowiązku orzeczenia o tych kontaktach w wyroku rozwodowym (art. 58 par. 1 k.r.o.)”.
Ważne!
Sąd orzeka również o tym w jakiej wysokości każdy z rozwiedzionych małżonków jest zobowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowywania dziecka (alimenty).
Wyjątek
W Postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2000 r., I CKN 1115/00 wyrażony został następujacy pogląd: "Zakazanie rodzicom osobistej styczności z dzieckiem może być orzeczone wyjątkowo, np. gdy utrzymywanie osobistych kontaktów rodziców z dzieckiem zagraża jego życiu, zdrowiu, bezpieczeństwu bądź wpływa demoralizująco na dziecko".
Sprawdż:
Ochrona dobra dziecka przy orzeczeniu rozwodu - pogląd Sądu Najwyższego
Porozumienie stron w kwestii wykonywania władzy rodzicielskiej i kontaktów z małoletnimi dziećmi
Kontakty a decyzje w sprawach dziecka
Podstawa prawna:
- art. 57 - 58 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego
Stan prawny na 16 czerwca 2012 roku
