Zakupiony produkt jest wadliwy - co teraz ?
Wady towaru - regulacja prawna
Rękojmia jest to uprawnienie konsumenta, które powstaje z mocy prawa. Obejmuje ona odpowiedzialność sprzedawcy za wady fizyczne i prawne rzeczy sprzedanej ( art. 556 K.c.).
Z art. 556[1] par. 1 K.c. wada fizyczna rzeczy polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową, jeżeli:
1) nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia;
2) nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór;
3) nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia;
4) została kupującemu wydana w stanie niezupełnym.
Zobacz przykłady:
W świetle art. 556[3] K.c. Sprzedawca odpowiada za wadę prawną rzeczy, jeżeli:
1) rzecz sprzedana stanowi własność osoby trzeciej (np. pochodzi z kradzieży) albo
2) jest obciążona prawem osoby trzeciej (umowa dożywocia) a także
3) jeżeli ograniczenie w korzystaniu lub rozporządzaniu rzeczą wynika z decyzji lub orzeczenia właściwego organu (przedmiot sprzedaży został wcześniej zabezpieczony jako dowód w toczącym się postępowaniu karnym).
Więcej przykładów:
Ważne!
Sprzedawca jest zwolniony od odpowiedzialności z tytułu rękojmi, jeżeli kupujący wiedział o wadzie w chwili zakupu towaru n.p. laptop ma rysę na ekranie i dlatego został przeceniony.
Reklamacja
Reklamację z tytułu rękojmi należy złożyć w formie pisemnej do przedsiębiorcy, u którego został zakupiony towar (np. sklep obuwniczy X). Można złożyć ją osobiście i żądać jej potwierdzenia na kopii, albo za pośrednictwem poczty jako list polecony za zwrotnym potwierdzeniem odbioru ( np. reklamacja towaru zakupionego w sklepie internetowym).
Składając reklamację z tytułu rękojmi konsument wybiera naprawę, obniżenie ceny, wymianę towaru na nowy albo odstąpienie od umowy jeżeli wada towaru jest istotna (art. 560 K.c.). W art. 560 par. 2 K.c. prawodawca przewiduje możliwość zmiany żądania reklamacyjnego. konsument może zamiast zaproponowanego przez sprzedawcę usunięcia wady żądać wymiany rzeczy na wolną od wad albo zamiast wymiany rzeczy żądać usunięcia wady. Tak może być w przypadku, gdy wymiana rzeczy jest niemożliwa, ponieważ już się jej nie produkuje.
Pogląd sądu
W sprawie wady istotnej wypowiedział się Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie w uzasadnieniu wyroku z dnia 18 września 2013 r. w sprawie o sygnaturze IV Ca 1393/12 : „(...) za istotne uważa się te wady, które czynią dzieło niezdatnym do zwykłego użytku, albo które sprzeciwiają się wyraźnej umowie, pozostałe za wady nieistotne. Przy czym przy dziełach skomplikowanych poza określeniem wszystkich istotnych cech dzieła niezbędna jest dalsza indywidualizacja jego przedmiotu w postaci rozwiniętego opisu rezultatu pod względem technicznym, funkcjonalnym bądź estetycznym (wyrok SN z dnia 5 marca 2004 r., I CK 329/03). Funkcje kominka mają charakter mieszany – grzewczo-estetyczny. Niewątpliwie funkcja ta zostanie zrealizowana dopiero wówczas, gdy wszystkie elementy, z których składa się kominek, takie jak przykładowo wkład, płaszcz wodny i frontu zostaną połączone. Konieczne jest zatem uznanie kominka jako niepodzielnej rzeczy, w której front – acz niezwykle ważny – jest jedynie elementem większej całości".
Zobacz:
Zgłoszenie reklamacyjne
Zgłoszenie reklamacyjne powinno zawierać następujące informacje:
1) miejscowość i datę,
2) imię, nazwisko, adres konsumenta, jego nr telefonu,
3) nazwę i adres placówki handlowej,
4) nagłówek pisma: Reklamacja z tytułu rękojmi,
5) opis produktu (nazwa, nr fabryczny, indeks, data zakupu, cena, nr paragonu/faktury VAT jeżeli jest ),
6) data wykrycia wady,
7) opis wykrytej wady,
8) żądanie konsumenta,
9) sposób powiadomienia o rozpatrzeniu reklamacji,
10) podpis konsumenta,
11) adnotację sklepu o przyjęciu reklamacji.
Zobacz formularz:
Ważne!
W celu złożenia reklamacji w ramach rękojmi nie ma wymogu prawnego, żeby zakupiony towar był zwracany w opakowaniu producenta wraz z paragonem. Dowodem zakupu towaru oprócz paragonu może być wystawiona faktura VAT, wydruk z rachunku bankowego konsumenta, wydruk z karty kredytowej. Przedsiębiorca nie może żądać odesłania reklamowanego towaru oryginalnym opakowaniu wraz z paragonem, ponieważ niniejsze żądanie nie ma umocowania prawnego. Stanowi bowiem klauzulę niedozwoloną.
Przykład :
1. Numer wpisu: 4205, data wpisu: 22 stycznia 2013 r., branża: handel elektroniczny
"Klient jest odpowiedzialny za dostarczenie reklamowanego towaru w oryginalnym opakowaniu na własny koszt wraz z informacją o przyczynie zwrotu/ reklamacji i kompletnymi danymi osobowymi wraz z loginem allegro i paragonem / fakturą. Reklamacje towarów niekompletnych, bez opisu usterki i dowodu zakupu nie będą rozpatrywane i zostaną odesłane na koszt nadawcy. Reklamacji może dokonać tylko osoba, która dokonała zakupu. Klient może zrezygnować z zakupionego towaru bez podania przyczyny w ciagu 10 dni od daty odebrania przesyłki. Przedmiot może być zwrócony jedynie w stanie nie zmienionym, gdy jest kompletny, nienoszący śladów użytkowania, w oryginalnym i niezniszczonym opakowaniu" (wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie – Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 15 listopada 2012 r., sygn. akt XVII AmC 4502/12).
Więcej klauzul:
Klauzule niedozwolone: Dołączenie paragonu
Okres rękojmi za wady
Na podstawie art. 568 par. 1 K.c. sprzedawca odpowiada za sprzedany towar, z tytułu rękojmi jeżeli wada fizyczna zostanie stwierdzona przed upływem dwóch lat od chwili wydania towaru. Wyjątek stanowią wady nieruchomości (grunt, budynek postawiony na gruncie, mieszkanie) gdzie okres odpowiedzialności sprzedawcy (np. deweloper) kończy się przed upływem pięciu lat od dnia wydania mieszkania kupującemu.
Co istotne, jeżeli kupującym jest konsument a przedmiotem sprzedaży jest używana rzecz ruchoma (np. samochód), odpowiedzialność sprzedawcy może zostać ograniczona nie mniej niż do roku od dnia wydania rzeczy kupującemu. W literaturze podaje się: „Tego rodzaju ograniczenie może nastąpić jedynie na podstawie postanowienia zawartego w treści umowy sprzedaży Powinno ono w sposób jednoznaczny określać wolę stron skrócenia terminu wygaśnięcia roszczeń z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy. Należy jednak podkreślić, że może to nastąpić wyłącznie wówczas, gdy przedmiotem sprzedaży jest rzecz używana”. [1]
Przedawnienie
W art. 568 par. 2 K.c. ustawodawca podaje roczny termin przedawnienia roszczeń o usunięcie wady lub wymiany rzeczy sprzedanej na wolna od wad. Termin ten jest liczony od dnia stwierdzenia wady. W przypadku, gdy kupującym jest konsument , bieg terminu przedawnienia nie może zakończyć się przed upływem terminu dwóch lat od wydania rzeczy, oraz gdy sprzedawana jest nieruchomość – przed upływem pięciu lat od jej wydania.
Takie same terminy obowiązują, jeżeli kupujący chce odstąpić od umowy albo żądać obniżenia ceny z powodu wady towaru. Tak może być w przypadku, gdy żądał on wcześniej wymiany zakupionej rzeczy na wolną od wad lub usunięcia powstałej wady. Bieg terminu do złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy albo obniżeniu ceny rozpoczyna się z chwilą bezskutecznego upływu terminu do wymiany rzeczy lub usunięcia wady ( art. 568 par. 3 K.c.).
Domniemanie
Artykuł 556[2] K.c. zawiera termin domniemanej odpowiedzialności sprzedawcy za wadę towaru. Czytamy w nim: Jeżeli kupującym jest konsument, a wada fizyczna została stwierdzona przed upływem roku od dnia wydania rzeczy sprzedanej, domniemywa się, że wada lub jej przyczyna istniała w chwili przejścia niebezpieczeństwa na kupującego.
W literaturze podnosi się: „To na sprzedawcy będzie spoczywać (...) obowiązek przeprowadzenia dowodu uchylającego domniemanie (...). Przyjęte przez ustawodawcę domniemanie nie wyklucza także możliwości przeprowadzenia przez kupującego dowodu, ze wada lub jej przyczyna istniała przed przejściem na niego niebezpieczeństwa po upływie roku od dnia wydania rzeczy”.[2]
Odpowiedż na reklamację
Zgodnie z art. 561[5] K. c. sprzedawca w ciągu 14 dni powinien ustosunkować się do żądania reklamcyjnego. Jeżeli nie dochowa tego teminu, wówczas uważa się, że żądanie to uznał za uzasadnione. Terminu tego nie nalezy wydłużać ani skracać. Jest to bowiem niedopuszczalene w regulaminie sklepu.
Klauzula niedozwolona:
Numer wpisu: 3910, data wpisu: 29 pażdziernika 2012 r., branża: handel elektroniczny
"Sklep ustosunkowuje się do reklamacji Klienta w terminie 14 dni roboczych od momentu zwrotu towaru wraz z opisem niezgodności. W przypadku, gdy weryfikacja niezgodności wymaga zasięgnięcia opinii biegłego, bądź przedstawiciela producenta towaru, termin do ustosunkowania się Sklepu ulega przedłużeniu o czas uzyskania przez Sklep takiej opinii" (wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie - Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 14 czerwca 2012 r., sygn. akt XVII AmC 417/12).
Sprawdż:
Kiedy konsument uznaje złożoną reklamację za uzasadnioną ?
Ważne!
Jeżeli podane tutaj informacje są niewystarczające
Podstawa prawna:
- art. 556 - 576 Kodeksu cywilnego
Objaśnienia:
[1] Matysiak W. P. [w:] Namysłowska M, Lubasz D. (red. naukowa), Ustawa o prawach konsumenta Komentarz Warszawa 2015, str. 503
[2] Janeta J. [w:] Namysłowska M, Lubasz D. (red. naukowa), Ustawa o prawach konsumenta Komentarz , Warszawa 2015, str. 436
Stan prawny na 31 maja 2015 roku
