W stosunku wekslowym wynikającym z weksla własnego występują dwa podmioty: wystawca i remitent. Wystawcą jest osoba, która weksel wystawia i bezwarunkowo zobowiązuje się do zapłacenia sumy pieniężnej. Remitent jest natomiast osobą, na rzecz której ta zapłata ma być dokonana. W zobowiązaniu wynikającym z weksla trasowanego występuje dodatkowo trasat, czyli osoba, którą wystawca zobowiązuje do zapłaty sumy wekslowej. Pierwotnym dłużnikiem jest zatem wystawca, ale dłużnikiem wekslowym jest trasat. W obydwu przypadkach wierzycielem wekslowym jest remitent.
Remitent jest również zawsze pierwszym indosantem, czyli osobą która przenosi weksel przez indos na inną osobę. Tą inną osobą jest indosatariusz. Również on może dalej zbyć weksel – wówczas będzie kolejnym indosantem. Mnogość tego typu transakcji jest niczym nie ograniczona. Możliwość kolejnego przenoszenia weksla przez indos wynika wprost z jego obiegowego charakteru oraz funkcji.
Funkcje indosu
Indos spełnia dwie podstawowe funkcje. Po pierwsze, przenosi wszystkie prawa z weksla na nabywcę, czyli indosatariusza. Nabywa on pełnię praw wekslowych wynikających z treści weksla i to nawet te, których nie posiadał poprzednik, na przykład z uwagi na pewne zarzuty osobiste, co do jego osoby.
Po drugie, pełni funkcję gwarancyjną – przez umieszczenie na wekslu podpisu indosant (zbywca) przystępuje do zobowiązania wekslowego w charakterze dłużnika solidarnego. W związku z tym odpowiada za przyjęcie i zapłatę weksla. Co istotne, taka odpowiedzialność powstaje z mocy samego prawa, czyli nawet wtedy, gdy indosant jej nie przewidywał. Wyłączenie odpowiedzialności może nastąpić tylko przez wyraźne zastrzeżenie na samym wekslu.
Forma indosu
Indos powinien być umieszczony na drugiej stronie weksla, a gdy tam nie ma miejsca, pisze się go na przedłużku, czyli złączonej z wekslem karcie dodatkowej.
Indos może mieć jedną z poniższych form:
1. indos zupełny, czyli imienny, gdy indosant
ustępuje na zlecenie oznaczonego indosatariusza;
2. indos in blanco (niezupełny), który nie wymienia
indosatariusza oraz
3. indos na okaziciela – de facto identyczny w
skutkach jak weksel in blanco.
Nieważność indosu
Indos powinien być bezwarunkowy. Warunki, od których uzależniono indos, uważa się za niezapisane (art. 12 ust. 1 PrWeksl). Nieważny jest również indos, który przenosi na indosatariusza tylko część sumy wekslowej – zarówno w sytuacji, gdy pozostałą cześć indosant zatrzymuje dla siebie, jak i wtedy, gdy przenosi ją na innego indosatariusza.
