Regulacja prawna
W świetle art. 161 Kodeksu pracy (K.p.) pracodawca jest obowiązany udzielić pracownikowi urlopu wypoczynkowego w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do niego prawo. Termin wypoczynku pracownik ustala zawsze z pracodawcą.
Pracownik realizujący umowę o pracę musi wykorzystać zaległy urlop wypoczynkowy w naturze, ponieważ w art. 171 K.p. ustawodawca nie widzi możliwości wypłacenia za niego ekwiwalentu pieniężnego.
Sprawdż :
Ekwiwalent za urlop wypoczynkowy.
Zgodnie z art. 168 K.p. urlop niewykorzystany w danym roku kalendarzowym pracodawca powinien udzielić pracownikowi najpóźniej do 30 września następnego roku kalendarzowego. Pracodawca wysyła wtedy pracownika na urlop bez jego zgody.
Potwierdził to Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 2 września 2003 r., I PK 403/02. W trzeciej tezie wyroku czytamy : „Udzielenie na podstawie art. 168 k.p. urlopu wypoczynkowego za poprzednie lata w pierwszym kwartale następnego roku nie wymaga zgody pracownika także wówczas, gdy w tym samym czasie biegnie okres wypowiedzenia umowy o pracę". Niniejszy wyrok zachowuje swoją aktualność w obecnym stanie prawnym.
Wyjątek
W przypadku, gdy pracownik długotrwale choruje albo korzysta z urlopu macierzyńskiego lub urlopu rodzicielskiego, wtedy udzielenie zaległego wypoczynku w naturze do końca września staje się niemożliwe. Po powrocie pracownika do pracy pracodawca wysyła go na urlop. Nie ponosi wtedy żadnych sankcji karnych z tego tytułu ( art. 282 par. 1 pkt 2 K.p.).
Konsekwencje prawne
W przypadku nieudzielenia pracownikowi zaległego urlopu wypoczynkowego tenże może swoja sprawa zainteresować Państwowa Inspekcję Pracy lub wnieśc stosowne powództwo do sądu rejonowego – sądu pracy. Z art. 282 par. 1 pkt 2 K.p. wynika, że kto wbrew obowiązkowi nie udziela przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego lub bezpodstawnie obniża wymiar tego urlopu podlega karze grzywny od 1.000 do 30.000 zł.
Sprawdż:
Zaległy urlop wypoczynkowy za rok 2012 – do kiedy?
Podstawa prawna:
- art. 152, art. 161, art. 168, art. 171 Kodeksu pracy
Stan prawny na 28 września 2015 roku